Reisverslag opening waterproject door Ben Bos

Ja, op 2 februari 2013 is het dan eindelijk zover: het project Source de Kiryama wordt officieel geopend door de minister van Energie.  Samen met vrienden en sponsors uit Nederland. Uiteraard op eigen kosten hebben we er een feest van gemaakt. Het heeft wel een jaar langer geduurd dan gepland, maar het resultaat mag er zijn.

Door onze sponsors is een bedrag bij elkaar gebracht van meer dan 425.000 euro.  Hierdoor is het mogelijk geworden om de 18.000 inwoners van Muyinga, Mukoni en Kiryama van water te voorzien, zónder hulp van de Nederlandse overheid en Aqua4All. De extra voorwaarden, dus de kosten om voor subsidie  in aanmerking te komen waren dermate hoog dat we ervan af hebben gezien.

Help Burundi is in staat geweest met minimale overheadkosten dit project te realiseren. Henk ter Braak ( in Denekamp) en ik (op locatie) hebben gezamenlijk de beslissingen genomen. Met steun van de overige secretariaats- en bestuursleden die zich hiervoor hebben ingezet, is het gelukt om dit grote project tot een goed einde te brengen .

Tot 800.000 liter per dag wordt er omhoog gepompt en vanuit het 200.000 liter grote reservoir gedistribueerd.

Tijdens de opening is er een convenant gesloten door de drie partijen, te weten Regideso (waterleidingbedrijf), Odedim (ontwikkelingsmaatschappij van het bisdom) en Help Burundi.
Het project is onder voorwaarden overgedragen aan Regideso. Dit bedrijf moet onder andere verantwoording afleggen aan Odedim van de kwaliteit, het transporteren en distribueren van het water. Doordat Regideso inkomsten heeft uit het water, ga ik ervan uit dat ze hun best doen om de installatie in stand te houden. Ook is het de bedoeling dat ik de eerstkomende vijf jaar het project blijf volgen en hebben we gelden gereserveerd voor eventueel noodzakelijke reparaties.

Ook ben ik nog bezig een cursus voor de operators te organiseren, samen met KSB (pompenleverancier) om zo meer kennis over te brengen voor het bedienen en onderhouden van de installaties. Mogelijk krijgt dit in april zijn beslag.

De verdeling van water geschiedt via 25 publieke tappunten die worden geëxploiteerd door de vrouwenorganisatie. Het water moet betaald worden, al was het maar om verspilling te voorkomen.
Naast de publieke tappunten worden o.a. het ziekenhuis, de gevangenis het gehandicaptencentrum, SOS kinderdorp, Straatkinderen en scholen voorzien van water.

Maar ook het bedrijfsleven, dus de economie, kan profiteren van het water. Het aantal hotels is aanmerkelijk uitgebreid. Muyinga ligt aan de grens met Tanzania. Ook buitenlandse bedrijven (zoals Flemish dat de goudvoorraad in kaart brengt, hiervoor boringen verricht en laboratoriumonderzoek doet), hebben profijt van het water. Zij hoorden eveneens bij de sponsors, maar ook het ziekenhuis heeft vanuit beperkte financiële middelen bijgedragen.

Nu ik het toch over financiën heb: ook Regideso (waterleidingbedrijf) heeft voor 20% deelgenomen in het project, deels door het beschikbaar stellen van menskracht. Maar ook cash is er bijgedragen door betaling aan de aannemers. Dus in dit opzicht hebben we getracht dit project hun eigen project te laten zijn. De opzet was om ervoor te zorgen dat het niet een “over-de -schutting-gooien-project” wordt.

Zoals reeds gezegd blijf ik het project volgen. Het bijzondere is dat de pompen een overcapaciteit hebben van 70% en dat deze binnen twee jaar gebruikt gaat worden.
Door de wereld- en waterbank is er een project goedgekeurd waardoor nog eens drie bronnen worden aangesloten op de installatie. Dus dan moet het mogelijk zijn een productie van 130.000 liter per dag te halen. En dat is nodig, gezien de groei van de bevolking en de verstedelijking.

Maar er gebeurt meer! Door een aantal sponsors wordt nu geld bijeengebracht voor een sanitairgebouw. Middels samenwerking (subsidie) met Wilde Ganzen kunnen we hier waarschijnlijk op korte termijn mee beginnen.
Dit gebouw bestaat uit een gescheiden sanitaire afdeling voor mannen en vrouwen, er is een leslokaal en ook wordt hierin opgenomen een publiek tappunt. Op deze wijze kunnen we de inwoners opleiden in het gebruik van sanitair (toilet, urinoir, wastafel en douche). Dit gebouw wordt gesitueerd dicht bij school, markt en ziekenhuis en kan dus ook dienst doen als publiek toilet en douchegelegenheid. De exploitatie komt ook weer in handen van de vrouwenorganisatie, die hier ook de opleiding in hygiëne kan verzorgen. Wellicht gebeurt dit samen met de onderwijzers van de school.
 
Even terugkijkend: het zijn voor mij enerverende jaren geweest. Ik heb weleens vertwijfeld gedacht: waar ben ik aan begonnen? Maar de gedachte dit te kunnen doen voor de mensen in Muyinga en eraan te kunnen bijdragen dat door water en betere hygiëne mensen (vooral kinderen) een betere overlevingskans hebben, heeft mij gesterkt om door te zetten. Jazeker, het werken met de overheid, de paters, de ongeïnteresseerdheid, de laksheid, de corruptie, de mensen die alle tijd hebben, dit alles heeft het niet eenvoudig gemaakt. En de blanke te zijn (Muzungu), de kapitalist, was ook niet altijd even gemakkelijk.
Maar, de hartelijkheid en de bereikbaarheid, het de tijd hebben, lachen, genieten, blij zijn met het water, toekomst zien, dit heeft het makkelijker gemaakt om tóch het succes te bereiken. Dit alles was alleen mogelijk door de steun van het thuisfront: Irma, die mij lange tijd heeft moeten missen en mij met raad en daad heeft bijgestaan. Denk maar even aan de collectebus en de schilderijen.

Water in Muyinga

En zeker ook de hulp van mijn vrienden die mij financieel en ook mentaal hebben gesteund.
Help Burundi, Henk, Leonie en Anne-Margreet: ook bedankt voor jullie steun.
Zonder de sponsors die ook in het project en mij hebben geloofd, was het natuurlijk niet van de grond gekomen.
In Burundi heb ik veel steun gehad aan Sandrine, eerst fulltime medewerkster later parttime.
Samen met Thomas heeft ze mij wegwijs gemaakt in Burundi en heb ik de Burundezen leren kennen.

Ook de samenwerking met de Bisschop Joachim was goed; bij moeilijke omstandigheden was hij aanwezig. Dan Joachim Kagari, de projectleider van Regideso; met hem heb ik leiding kunnen geven aan dit project. De aannemer Anatole, veel inzet en gaan voor kwaliteit, ook van zijn deskundigheid heb ik gebruik mogen maken.

Tot slot: het project is opgeleverd maar niet ten einde. Ik zal mijn best doen het een vervolg te geven, opdat ook in de toekomst het project kan groeien.
Dus nu óp naar het eerste sanitatieproject. Voor diegenen die nog een keer mee willen doen hier het bekende rekening nummer 14.47.06.512 s.v.p. onder vermelding van ‘sanitatieproject’.

Ben Bos
Projectleider water
Help Burundi

P.S. zie bijgevoegde tekening van het sanitairgebouw